لغزانه ترانسفورماتور یا تپچنجر (به انگلیسی: Tap changer) ابزاری است که با لغزیدن و جابجا شدن بر روی سیم پیچ ترانسفورماتور تعداد دور سیم پیچ در ترانسفورماتورها را به گونهای تغییر میدهد تا ولتاژ پایانه را به مقدار خواسته شده تنظیم کند.
سرسیمبندی لغزانهها
لغزانهها بروی سیم پیچی که ار نظر اقتصادی و فنی مقرون به صرفه باشد جای میگیرد. لغزانهها بیشتر بروی اتصال ستاره یا در سوی فشار قوی کار گذاشته میشوند. اصولاً لغزانهها به سه راه زیر به کار گرفته میشوند:
۱- لغزانههای سه فاز بروی سیم پیچهای با اتصال ستاره
۲- لغزانههای سهفاز که بروی سیم پیچهای با اتصال مثلث قرار میگیرند. در این حالت عایق بندی و جداگری هروسپ و کامل بین فازها نیاز است و به سه دستگاه لغزانه نیاز داریم که با یک سازوکار حرکتی همسان و هماهنگ کار کنند.
۳-لغزانههای تکفاز که بروی ترانسفورماتورهای تک فاز یا سه فاز
انواع
لغزانهها با توجه به نوع کاربرد به دو دسته لغزنده زیر بار (On Load ) و لغزنده در بی باری (Off Load) بخشبندی میشوند. لغزانههای غیرقابل تغییر زیر بار دارای ساختمان سادهای بوده و برای جابجایی آن حتماً باید ترانسفورماتور توان را از زیر بار بیرون آورد و چرخه را باز نمود. جابجایی این نوع لغزانهها کمابیش با توجه به نیاز و هماهنگ با کاهش و افزایش بار در فصلهای گوناگون سال انجام میگیرد.